Xin chào mọi người, ắt hẳn các bạn đã từng ít nhất một lần nghe về các cụm từ "hệ thống tưới nhỏ giọt" (Dripping Irrigation System) hay "Trí tuệ Do Thái" mà các sách như "Tony buổi sáng", "Quốc gia khởi nghiệp" từng nhắc tới đúng không ạ? Vậy bạn có bao giờ thắc mắc là những khái niệm này đề cập đến đất nước hay vùng lãnh thổ nào chưa?
Vâng, những khái niệm trên là để nhắc về đất nước Israel, nơi được mệnh danh là quốc gia có nền nông nghiệp phát triển nhất thế giới. Họ tự hào về hệ thống tưới nhỏ giọt được cho là sẽ thay đổi và gánh vác trọng trách tưới tiêu của nông nghiệp trong tương lai khi các nguồn tài nguyên nước đang cạn kiệt dần và họ cũng tự hào khi có thể thực hiện một việc tưởng chừng như là không thể: Desert is blooming (Sa mạc nở hoa).
Mình là một sinh viên may mắn có cơ hội được tham gia chương trình Tu nghiệp sinh Nông nghiệp tại Israel. Trong khoảng thời gian hơn 1 năm sống, làm việc và học tập tại đây, mình đã được tiếp xúc và trải nghiệm với nền nông nghiệp tiên tiến trên nhiều đối tượng cây trồng khác nhau, và hôm nay mình sẽ chia sẻ về một trong những trải nghiệm thú vị nhất mà mình được tham gia, đó là việc thu hoạch trái chà là bằng xe nâng.
MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ CÂY CHÀ LÀ BẢN ĐỊA
Chà là là một loại cây trồng khá lạ, không được trồng phổ biến ở Việt Nam, có chăng chỉ để làm cảnh vườn hoặc trang trí các dải phân cách trên các con đường ở các thành phố lớn. Nhưng ở Israel, đây là một trong những cây trồng chính, người Israel nói rằng cây chà là là cây trồng của Chúa đã ban cho họ, và chỉ họ mới sở hũu những cây chà là chất lượng nhất.
Cây được trồng phổ biến ở Miền Trung và Miền Nam Israel, giống họ sử dụng là giống địa phương và cây con sẽ được lấy ra từ cây mẹ sau quá trình dưỡng cây con bằng bầu đất. Đây là cây đa niên, cao từ 7 - 15m với những có cây có tuổi đời khoảng 30 - 40 năm thì chiều cao có thể đạt từ 20m trở lên và vẫn cho quả nhiều và chất lượng. Quả của cây hình oval, mọc thành chùm hàng trăm quả nên trước khi thu hoạch phải có bước tỉa bớt, chỉ giữ lại khoảng 50% số hoa để đảm bảo chất lượng. Quả màu xanh cứng, sau đổi thành vàng và khi chín thì màu nâu, vị rất ngọt.
Mùa vụ thu hoạch bắt đầu từ tháng 9 và kết thúc vào tháng 12 dương lịch. Tùy thuộc vào kích thước của vườn mà mùa vụ có thể dài hoặc ngắn hơn. Khi thu hoạch thì sẽ sử dụng xe nâng lên cao và thu hoạch hoàn toàn bằng tay nhé.
MỘT NGÀY THU HOẠCH CHÀ LÀ TẠI VÙNG ĐẤT THÁNH
BUỔI SÁNG:
Mình phải dậy từ 4h30 hoặc 5h để chuẩn bị thức ăn, nước uống và vật dụng vì sẽ phải làm việc ở ngoài vườn cả ngày. Do mùa vụ thu hoạch bắt đầu từ tháng 9 - 10 dương lịch, đây là mùa đông tại nước bạn, nhiệt độ buổi sáng chỉ tầm 3 - 4oC, và mùa đông đêm dài nên sẽ bắt đầu ngày vào lúc 6h30 hoặc 7h sáng.
Mọi người sẽ di chuyển bằng xe nâng để di chuyển tới vị trí làm việc. Xe nâng bằng hệ thống thủy lực và có tầm hoạt động rất cao từ 30 - 40m. Sau đó sẽ di chuyển từ cây này đến cây khác, ôm vào thân cây và làm việc trên đó. Đối tượng thu hoạch là các trái chà là chín màu nâu, và qui định là chỉ có thể hái từng quả một. Không lắc túi đựng, không tuốt trái.
Ca sáng sẽ bắt đầu từ 6h30 hoặc 7h sáng đến 12h trưa. Cả đội sẽ được nghỉ ăn sáng 30 phút vào lúc 8h30. Xen kẽ là các khoảng nghỉ 5 10 phút giải lao tùy theo độ mệt hoặc độ lười của anh lái xe.
BUỔI CHIỀU:
Trước khi bước vào ca làm việc chiều thì cả đội sẽ được nghỉ 1 tiếng từ 12h trưa để ăn trưa và nghỉ trưa. Lúc này mình không bao giờ có thể ngủ thẳng giấc dù rất mệt vì thứ nhất, trời rất lạnh buổi trưa nhưng chỉ tầm 10 - 12oC và chỉ có miếng bìa cạc tông không thể che hết gió được, thứ hai là kiến, kiến rất nhiều và rất to, đôi khi ngủ mê là thức dậy thành người da đỏ do kiến cắn.
Bắt đầu trở lại làm việc vào lúc 1h chiều, và buổi chiều là buổi có nhiều vấn đề phát sinh nhất khi có thể sửa ống, sửa dây, nghẹt nước, dọn cành chà là, dọn cỏ gốc chà là... rất nhiều việc linh tinh phát sinh vào buổi chiều.
Chà là được thu hoạch vào các giỏ đen, mỗi xe một lần sẽ làm 100 giỏ. Trung bình khoảng 2 - 3 tiếng đồng hồ cho 100 giỏ. Một giỏ trọng lượng khoảng 18 - 20 kg. Và mỗi xe sẽ có "hot deal" mỗi ngày khi hoàn thành số lượng qui định (500 - 600 giỏ) là có thể hết ca, không cần làm nữa, nhưng rất khó để đạt được vì số lượng chà là, trừ thời gian di chuyển vì xe di chuyển rất chậm, hoặc đơn giản hơn: Ông chủ hứa lèo, làm xong vẫn làm tiếp.
Chà là sau khi thu hoạch sẽ được chuyển về điểm tập kết, cân kí và chuyển đi tới các nhà đóng gói. Chà là chỉ cần rửa với nước, làm khô nước, loại bỏ hạt là có thể đóng gói và bán ra thị trường được.
Đây là công việc có phần khá buồn ngủ và chán vì ở trên cao, bóng mát, gió lạnh và không phải vận động nhiều. Tuy nhiên, rủi ro vẫn có thể xảy ra hằng ngày, nguy hiểm hơn khi mình đang cách mặt đất hơn 10m, nào là gai đâm, rắn trên cây, ong, dơi, bão cát, gió lốc, trượt chân khi làm việc, tìm thấy chim, tổ chim, dơi, xác động vật….
Tất cả các điều này góp phần tạo nên một ngày làm việc mệt mỏi nhưng đầy màu sắc, đủ các cảm xúc, và là những kỉ niệm mà khi nhìn lại, tuổi trẻ chúng ta đã từng sôi nổi như thế.
Chỉnh sửa lần cuối:
